Biz Sizi Arayalım

divider

CORONA VİRÜS İŞ KAZASI MIDIR? İŞVERENİN SORUMLULUĞU NEDİR?

separator

CORONA VİRÜS İŞ KAZASI MIDIR? İŞVERENİN SORUMLULUĞU NEDİR?

/ 2 Comments /

Corona virüs olarak bilinen COVID-19 salgını tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de büyük etkiler yarattı. Corona virüsün günlük hayatımıza etkileriyle birlikte iş hayatımızda yarattığı etki de çok büyük oldu. Belki de pandemi sonrasında hem özel hayatlarımız hem de iş hayatlarımız köklü değişikliklere uğrayacak.

COVID-19’un ülkemizde de Mart 2020 itibariyle hızla yayılması sonrasında özellikle bir işverene bağlı olarak çalışmaya devam etmek zorunda olanlar, büyük risk altında kalmalarından ötürü corona virüs iş kazası mıdır diye sıkça sormaya başladı.

İŞ KAZASI NEDİR?

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 13. Maddesine göre iş kazası;

  • Sigortalının iş yerinde bulunduğu sırada,
  • İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
  • Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak iş yeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
  • Emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
  • Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen engelli hale getiren olaydır.

İŞVEREN HER KAZADAN İŞ KAZASI OLARAK SORUMLU MUDUR?

Kanundaki tanım dikkate alındığında iş yeri sahası içerisinde, iş için görevlendirme yapılan zamanlarda, işverence sağlanan araçla işe gidip gelirken ve çalışan annenin süt verme zamanlarında dahi gerçekleşen kazalar iş kazası olarak nitelendirilebilir.

Ancak bu noktada dikkat edilmesi gereken husus işverenin her iş kazasının sonuçlarından sorumlu olup olmayacağıdır:

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu işverenin iş kazasındaki sorumluluklarının sınırını belirlemektedir.

Kanunun 4. Maddesine göre İşverenin Genel Yükümlülükleri:

  • Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dahil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yapar.
  • İş yerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup uyulmadığını izler, denetler ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlar.
  • Risk değerlendirmesi yapar veya yaptırır.
  • Çalışana görev verirken, çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu göz önüne alır.
  • Yeterli bilgi ve talimat verilenler dışındaki çalışanların hayati ve özel tehlike bulunan yerlere girmemesi için gerekli tedbirleri alır.

Bu yükümlülüklerle ilgili iş yeri dışındaki kişi ve kuruluşlardan hizmet almak da işverenin sorumluluğunu ortadan kaldırmayacaktır. Ayrıca çalışanların iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili kendilerine yüklenen yükümlülükleri yerine getirmiyor olması işvereni bu sorumluluklardan kurtarmayacaktır.

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre Risklerden Korunma İlkeleri:

İşverenin yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde aşağıdaki ilkeler göz önünde bulundurulur:

  • Risklerden kaçınmak.
  • Kaçınılması mümkün olmayan riskleri analiz etmek.
  • Risklerle kaynağında mücadele etmek.
  • İşin kişilere uygun hale getirilmesi için iş yerlerinin tasarımı ile iş ekipmanı, çalışma şekli ve üretim metotlarının seçiminde özen göstermek, özellikle tekdüze çalışma ve üretim temposunun sağlık ve güvenliğe olumsuz etkilerini önlemek, önlenemiyor ise en aza indirmek.
  • Teknik gelişmelere uyum sağlamak.
  • Tehlikeli olanı, tehlikesiz veya daha az tehlikeli olanla değiştirmek.
  • Teknoloji, iş organizasyonu, çalışma şartları, sosyal ilişkiler ve çalışma ortamı ile ilgili faktörlerin etkilerini kapsayan tutarlı ve genel bir önleme politikası geliştirmek.
  • Toplu korunma tedbirlerine, kişisel korunma tedbirlerine göre öncelik vermek.Çalışanlara uygun talimatlar vermek.

İşveren, yukarıdaki maddeler ile yapılan işin niteliği gereği alınması gerekli önlemleri almakla yükümlü olup, bu önlemleri almasına rağmen iş kazasının meydana gelmiş olması ya da önlenemez riskler ile işçiden kaynaklı sebepler ile kaza ve zarar oluşmuşsa nedensellik bağını ortadan kaldırabilecek ve bu durumda da işverenin sorumluluğu ortadan kalkacak ya da kusur oranı düşecektir.

SGK’YA GÖRE CORONA VİRÜS İŞ KAZASI MIDIR?

Ülkemizde sosyal güvenlik hukukunun ana uygulayıcısı olan Sosyal Güvenlik Kurumu’nun 07.05.2020 tarihli 2020/12 sayılı Koronavirüs (COVID-19) konulu Genelgesi’ne göre;

“…COVID-19 virüsünün bulaşıcı bir hastalık olduğu dikkate alındığında, söz konusu salgına maruz kalan ve sağlık hizmeti sunucularına müracaat eden sigortalılara hastalık kapsamında provizyon alınması gerekmektedir…”

SGK’nın COVID-19 Genelgesi’ne göre corona virüs iş kazası olarak değil hastalık olarak nitelendirilmiştir.

CORONA VİRÜSÜN İŞ KAZASI OLUP OLMADIĞINA DAİR HUKUKİ GÖRÜŞ

SGK’nın corona virüs konulu genelgesine rağmen hukuk sistemimizin konuya farklı yaklaşacağını düşünmekteyiz.

İşverenin İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’ndan doğan genel yükümlülükler ile riskten korunma ilkelerini tam ve eksiksiz uygulamamış olması ile işçinin corona virüse yakalanması halinde bir nedensellik bağı kurulabilmesine neden oluyorsa işçi bu halde uğradığı zararların tazmini için iş kazası nedeniyle işverene dava açabilecektir.

Eğer işverenin yasal yükümlülüklerini yerine getirmemesi ve işçinin de bu sebeplere bağlı corona virüs kapması nedeniyle vefatı halinde de mirasçıları uğradıkları zararı tazmin edebilmek için işverene karşı maddi manevi tazminat davası açabileceklerdir.

Nitekim Yargıtay’ın domuz gribi ile ilgili bir kararında tır şoförü olan işçinin gerekli önlemler alınmadan yurtdışından yapılan taşımacılık faaliyetinde görevlendirilmesi ve bu süreçte işçinin domuz gribi kaparak vefat etmesinden işverenin iş kazası nedeniyle sorumlu olmasına hükmetmiştir.

Corona virüs özelinde iş kazasını birkaç örnekle somutlaştırabiliriz;

  • İşçinin fabrika üretim alanı içerisinde önlem almasını sağlayacak maske, dezenfaktan gibi ürünlerin sağlanmaması,
  • Bankanın gişesinde görevli personelin müşteri ile arasındaki mesafeyi koruyacak bir oturma yada korunma düzeninin sağlanmaması,
  • İş toplantısı için uçakla/otobüsle şehir dışına giden şirket çalışanının toplu taşıma aracında gerekli önlemlere rağmen enfekte olması,
  • İlaç şirketinde çalışan ilaç mümessilinin iş için gittiği hastanede gerekli önlemlere rağmen virüs kapması ve riskten kaçınma ilkesinin ihlal edilmesi olacaktır.

Belirttiğimiz hallerde işverenin gerekli önlemleri almaması yada riskten kaçınma ilkelerini ihlal etmesi nedeniyle bir dava açılması durumunda işçiye yada işçi vefat etmişse mirasçılarına karşı işverenin iş kazası nedeniyle sorumlu olacağını değerlendirmekteyiz. Bu nedenlerle her somut olayı ayrı değerlendirmek gerekse de corona virüs iş kazasıdır demek kanaatimizce mümkündür.

Konuyla ilgili detaylı bilgi almak ve danışmak için 0216 428 54 54 nolu telefondan bize ulaşabilirsiniz.

Av. Mesut Kavak

 

separator

Comments 02

Comments are closed

separator